ΤΙΜΕ ΙΝ ΑΤΗΕΝS            

  

 





GREEKS 
IN AUSTRALIA

Explore the Map above

 

ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΤΑ ΠΕΡΙΕΡΓΑ

 

 

  Νίκος Νομικός
Eνας Αλεξανδρινός ποιητής στη Μελβούρνη  



Την Κυριακή, 28 Νοεμβρίου, ο Ελληνο-αυστραλιανός Πολιτιστικός Σύνδεσμος Μελβούρνης, σε μια άρτια οργανωμένη εκδήλωση, τίμησε τον ομογενή ποιητή και ζωγράφο Νίκο Νομικό για την μεγάλη του προσφορά στα ελληνικά γράμματα και στις καλές τέχνες, αλλά και για την μακρόχρονη και πολύτιμη συμβολή του στο έργο του Πολιτιστικού Συνδέσμου.

Όπως είναι γνωστό, ο Ν. Νομικός για χρόνια πρόσφερε τις πολύτιμες υπηρεσίες του ως μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου, μέλος της Συντακτικής Επιτροπής του περιοδικού Αντίποδες, και από τη θέση του Προέδρου για ένα διάστημα.

Περίοπτη θέση στο λογοτεχνικό και πολιτιστικό περιοδικό Αντίποδες, το οποίο από το 1974 εκδίδει ο Πολιτιστικός Σύνδεσμος, κατέχουν τα ποιήματα του Νίκου Νομικού, αλλά και τα σχέδιά του που διανθίζουν και κοσμούν τις σελίδες του περιοδικού, και του προσδίδουν μια επιπρόσθετη αισθητική και πνευματική αρτιότητα.

Για την εκδήλωση της περασμένης Κυριακής γίνεται λόγος σε άλλο χώρο του Νέου Κόσμου. Στόχος της σημερινής στήλης είναι να δώσει μια σφαιρική εικόνα του ποιητικού και ζωγραφικού έργου του Νίκου Νομικού, όπως απορρέει από τα όσα ειπώθηκαν από τους συντελεστές στην εκδήλωση.

Την εκδήλωση της περασμένης Κυριακής συντόνισε ο Δημήτρης Τρωαδίτης, Γενικός Γραμματέας του Πολιτιστικού Συνδέσμου και ποιητής, ο οποίος αναφέρθηκε συνοπτικά στη βιογραφία του Νίκου Νομικού και σκιαγράφησε το πλαίσιο του ποιητικού και ζωγραφικού του έργου.

Στον εναρκτήριο χαιρετισμό της η κ. Καίτη Αλεξοπούλου, Πρόεδρος του Πολιτιστικού Συνδέσμου, ανέφερε, μεταξύ άλλων, πως «ο Νίκος Νομικός είναι μια πολυσύνθετη πνευματική προσωπικότητα, ένα αναμφισβήτητο ταλέντο στην ποίηση και στη ζωγραφική, στην καλλιέργεια και προώθηση της Ελληνικής γλώσσας. Οι ποιητικές ευαισθησίες του, και το υψηλό καλλιτεχνικό επίπεδο, εκφράζονται στην ομορφιά των στίχων του και της απεικόνισης των έργων του. Η ποίησή του είναι γεμάτη συναισθήματα αγάπης και πόνου που απορρέουν από σκληρές εμπειρίες και κοινωνικές περιστάσεις που για τον Νίκο Νομικό είναι απαράδεκτες».

{...} «Πάντοτε συνεπής, προσιτός και συνεργάσιμος, μια ευχάριστη προσωπικότητα χαμηλών τόνων, που αγαπήθηκε από τους συνεργάτες του και από τα μέλη του Συνδέσμου. Πρόθυμος να προσφέρει τις γνώσεις του σε ό,τι χρειαστήκαμε, γρήγορα απέκτησε την εμπιστοσύνη,  σεβασμό και εκτίμηση από τα μέλη μας».

Μια γενική αναφορά στην ποίηση του Νίκου Νομικού έκανε ο πανεπιστημιακός Δρ Χρήστος Φίφης, με στόχο την επισήμανση των κύριων χαρακτηριστικών της και τη διερεύνηση τρόπων προσέγγισής της λόγω της ιδιομορφίας της.

 Εισαγωγικά ο Χ. Φίφης παρατηρεί πως: «Η ποίηση του Νίκου Νομικού χαρακτηρίζεται από κάποια προσωπική ιδιομορφία που απαιτεί εξοικείωση με την τεχνική και τα σύμβολά του, ακόμη και τον τρόπο έκφρασής του. Είναι ευχάριστη αλλά δεν είναι εύκολη η ανάγνωση των ποιημάτων του Νομικού. Χρειάζεται ένας τρόπος προσέγγισης».

Σύμφωνα με τον Χ. Φίφη οι εμπειρίες του Ν. Νομικού από τα παιδικά του χρόνια «αποτέλεσαν μέρος της προσωπικής μυθολογίας του ποιητή, επηρέασαν και απηχούνται στην ποιητική του έκφραση που, θα λέγαμε, τη χαρακτηρίζει η οδύνη μιας λυρικής τρυφερότητας».

Επιπρόσθετα, ο Χ. Φίφης εξέφρασε τη γνώμη πως «Η ποίηση του Νομικού παρουσιάζεται να δίνει τη διττή αίσθηση της ιερότητας των εικόνων και της ιερότητας και ομορφιάς των λέξεων και των ήχων της. Ο Νομικός ασχολήθηκε εκτός από τις εικόνες της ζωγραφικής και με την ψαλτική... ΄Ετσι παρατηρούμε ότι συχνά το λεξιλόγιό του διανθίζεται με εκκλησιαστικές εικόνες και ιερούς συνειρμούς  - λέξεις και φράσεις – όπως:  μυσταγωγία, κατάνυξη, θεία μεταμόρφωση, σφαγμένη γη, ήχοι του τριωδίου, ιερά μεσάνυχτα, μηνολόγια, ιδιόμελα, από φυλακής πρωΐας, κ.α. Συναντούμε συχνά αυτό τον συνδυασμό της μουσικότητας των ήχων και τους συνειρμούς των εικονογραφικών παραστάσεων που παραπέμπουν σε σκηνές από τη Βίβλο ... και από εμπειρίες της εκκλησιαστικής παράδοσης».

Ο Δρ Χρήστος Φίφης συνόψισε ως ακολούθως την ομιλία του για την ποίηση του Νίκου Νομικού: «Η παιδική και η νεανική του Αλεξάνδρεια, η ζωγραφική του τέχνη μαζί με την ιερότητα των παραστάσεων και των εκκλησιαστικών του συνειρμών αποτελούν μέρος του μνημονιακού του εικονοστασίου. Η ποίησή του είναι λυρική και ενδοσκοπική και συνεχώς και περισσότερο γίνεται ερμητική καθώς εκφράζει την «ψυχοπνευματική αλλοτρίωση» μέσα στο «ψυχοφθόρο σκοτάδι που αποπνέει το μεγαλύτερο μέρος της ανθρωπότητας». Με την «ενδότερη βλέψη» του και τη χρήση μιας προσωπικής χρησμικής γλώσσας επιχειρεί μια υπέρβαση «του αισθησιακού και του νοητού» για να κατορθώσει για τον εαυτό του και για τον αναγνώστη του μια κατανόηση της “anima mundi” (της ψυχής του κόσμου) και της ουσίας της ζωής».

Για το εικαστικό έργο του Νίκου Νομικού ήταν να μιλήσει ο Φρίξος Ιωαννίδης. Επειδή όμως απουσίαζε στο εξωτερικό, η Καίτη Αλεξοπούλου διάβασε τη συμβολή του, απόσπασμα της οποίας δίνω παρακάτω.

{...} Οι εμπνεύσεις του Ν. Νομικού για τη ζωγραφική και την ποίηση φαίνονται να πηγάζουν από τον ίδιο πνευματικό χώρο. Οι μορφές και τα σχήματα που ζωγραφίζει είναι φορτισμένα με την ίδια ευαισθησία που έχουν οι στίχοι του. Πάρα πολλά από τα ζωγραφικά του έργα έχουν την λυρική ποιότητα των ποιημάτων του. Πολλά από τα ποιήματα του τα νιώθεις σαν να είναι ζωγραφικά έργα».

Για τον άνθρωπο Νίκο Νομικό μίλησε σύντομα ο προσωπικός του φίλος, συγγραφέας και καλλιτέχνης Σωτήρης Μανταλβάνος.

Ο κ. Μανταλβάνος εξέφρασε την άποψη πως οι διάφορες φάσεις της ζωής του Νίκου Νομικού είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με διάφορες πτυχές της ζωής του.

«Το προσωπικό του δράμα υγείας», τόνισε, «σταλάζει στην ποίησή του λεπτότατες ποιητικές δημιουργίες, γεμάτες πόνο, αλλά και καρτερία. Όσοι τον γνωρίζουμε απορούμε με το κουράγιο του... Ο στίχος του πλούσιος, υπέροχος, λυρικότατος, μελαγχολικός, γεμάτος καρτερία, ηρωικός... Με ψύχραιμη ματιά αντικρίζει τον Ιππότη του...). Για να δείξει πως δε φοβάται τον αθάνατο θάνατο, τον ονομάζει φίλο, και στολίζει το δήμιό του με λουλούδια... Αντιμέτωπος με τον αμείλικτο Ιππότη του δε σκύβει το κεφάλι. Ατενίζει με Προμηθεϊκό θράσος τον ουρανό, αντιμιλάει, αμφισβητεί: ‘πώς εφαπλώνεται ο ουρανός από της γης τους μύθους’... Είπα να τον ονομάσω ‘ο Ποιητής του πόνου’, αλλά φοβάμαι ότι ο τίτλος θα τον αδικούσε, γι’ αυτό προτιμώ: Νίκος Νομικός, ο νικητής του πόνου».

Στην ίδια εκδήλωση παρουσιάστηκε η νέα ποιητική συλλογή του Νίκου Νομικού με τίτλο «Ροδάνθημα του δειλινού» από την επικεφαλής του Προγράμματος Ελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου La Trobe, κ. Μαρία Ηροδότου.

Εξοικειωμένη με την ποίηση του Νίκου Νομικού – και στο παρελθόν μίλησε και έγραψε γι’ αυτήν – η κ. Ηροδότου προσέγγισε το νέο βιβλίο του Νομικού ως συνισταμένη των προηγούμενων και των νέων εμπειριών του ποιητή, και άρχισε με την προμετωπίδα του βιβλίου, και τις ακόλουθες παρατηρήσεις:

Ο ακέραιος λόγος υπήρχε

από χρόνια στη συντροφιά μας

Σαν βάλσαμο ανοιξιάτικο

Κι ας μην το θυμάσαι πια

«Από αυτό το ποίημα προμετωπίδα στη νέα του ποιητική συλλογή Ροδάνθημα του δειλινού (Μελβούρνη, 2008), ο Νίκος Νομικός μας δίνει μια σημαντική διάσταση της ποίησής του· τη σημασία του ποιητικού λόγου, τόσο στη δική του ζωή, όσο και τη δική μας: ένα λόγο “ακέραιο” που αποτελεί “βάλσαμο ανοιξιάτικο...”.

{...} Η συλλογή, γραμμένη με έντονα λυρική διάθεση, γίνεται ένας απολογισμός ζωής γιατί είναι διάχυτη η αίσθηση του πριν και του μετά. Μιας αρχής και μιας σταθερής πορείας που φτάνει προς το “τέλος”· Μας δίνει την αίσθηση ότι βρισκόμαστε σε μια οριακή στιγμή· ένα μεταίχμιο που χαρακτηρίζεται από νοσταλγία και συνάμα πολλά ερωτηματικά για το “μετά”· για την καμπή που ακολουθεί μια οποιαδήποτε πορεία ή “μια ταξίδευση” (όπως την αποκαλεί ο ίδιος ο ποιητής).

{...}Το κύριο θέμα που τον απασχολεί και το οποίο επανέρχεται άμεσα ή έμμεσα είναι το θέμα της ποιητικής τέχνης. Για το Νίκο Νομικό ο ποιητής είναι ένας ασκητής και η ποίηση ασκητική με όλο το φιλοσοφικό βάθος που περικλείουν οι έννοιες. Η ποίηση έχει τη δύναμη να διεισδύσει στα ενδότερα της ύπαρξης, και να βρει τη θετική πλευρά της ζωής...».

Για τα ποιητικά μέσα και σύμβολα που χρησιμοποιεί ο Ν. Νομικός η κ. Ηροδότου ανέφερε και τα ακόλουθα, μεταξύ άλλων:

«Σε μια παλαιότερη παρουσίαση που είχα κάνει για προηγούμενες συλλογές του Νίκου Νομικού είχα καταλήξει στη διαπίστωση ότι η ποίηση του Νίκου Νομικού βασίζεται στην επιλογή και δημιουργία των λέξεων, στην εικόνα, τον ήχο, τη μουσικότητα του στίχου και την ομορφιά των συμβόλων. Είναι μια ποίηση που έχει τα χαρακτηριστικά της μοντέρνας ποίησης, ενός νεωτερικού τρόπου γραφής, καταλήγοντας να είναι ερμητική. Αντιστέκεται σε ερμηνείες και αναλύσεις γι’ αυτό χρειαζόμαστε κάποιες λέξεις κλειδιά για να μπορέσουμε να την ξεκλειδώσουμε».

{...} «Η ποιητική συλλογή», παρατήρησε η κ. Μαρία Ηροδότου, «είναι μια παρακαταθήκη, ενός ανθρώπου που αφιερώνει τη ζωή του στην τέχνη και νιώθει ότι φτάνει στο τέλος. Η ψυχική του ευγένεια και ανωτερότητα δεν τον αφήνουν να κλάψει για το τέλος, γι’ αυτό ο τόνος του δεν γίνεται ελεγειακός. Αυτό που θέλει είναι ένα τέλος με αξιοπρέπεια...».

Με τις αναφορές στη ζωή και στο έργο, ποιητικό και ζωγραφικό, του Νίκου Νομικού, δόθηκε μια σφαιρική εικόνα ενός χαρισματικού δημιουργού και πνευματικού ανθρώπου, με σημαντική συμβολή στα ομογενειακά μας γράμματα.

 

Κυριάκος Αμανατίδης, B.A., B.Litt.

Μελβούρνη

 


 

 




ΑΜΑΝΑΤΙΔΗΣ ΚΥΡΙΑΚΟΣ

  Εργοβιογραφικό

 

 

 

  
Disclaimer
While every effort has been made by ANAGNOSTIS to ensure that the information on this website is up to date and accurate, ANAGNOSTIS  does not give any guarantees, undertakings or warranties in relation to the accuracy completeness and up to date status of the above information.
ANAGNOSTIS will not be liable for any loss or damage suffered by any person arising out of the reliance of any information on this Website

.Disclaimer for content on linked sites
ANAGNOSTIS accepts no responsibility or liability for the content available at the sites linked from this Website.
Το περιοδικό δεν ευθύνεται για το περιεχόμενο άρθρων των συνεργατών.

Anagnostis  P.O.Box 25 Forest Hill 3131 Victoria Australia
 enquiry@anagnostis.info