Σιωπή...

Πριν από εξήντα επτά χρόνια, το 1941, η Πηνελόπη Μπενάκη-Δέλτα, η μεγαλύτερη Ελληνίδα συγγραφέας λογοτεχνικών παιδικών βιβλίων, δίνει τέρμα στη ζωή της διαμαρτυρόμενη, με αυτόν τον τρόπο, για την είσοδο των Γερμανών στην Αθήνα.  

Είχε, ήδη, εκφράσει την επιθυμία στους δικούς της να μην την αξίωνε ο Θεός να δει τους κατακτητές να μολύνουν το ιερό χώμα της πρωτεύουσας. Και πράγματι, στο σπίτι της στην Κηφισιά, οι συγγενείς καθώς και το προσωπικό βρίσκονταν σε επιφυλακή και πρόσεχαν κάθε της κίνηση.  

Η Πηνελόπη Δέλτα, όμως, είχε πάρει μια ακόμη οριστική απόφαση, όπως τόσες άλλες στη ζωή της και κανένας στον κόσμο δεν θα μπορούσε να την εμποδίσει να την πραγματοποιήσει.  

Τακτοποίησε τις εκκρεμότητές της, ώστε ακόμη και μετά θάνατον να μην αφήσει τους δικούς της σε αναστάτωση και έφυγε σε στιγμές πλήρους διαύγειας, κάνοντας πράξη όλα αυτά τα μεγαλειώδη μηνύματα που περιείχε στα βιβλία της.  

Δεν επέτρεψε στον εαυτό της να αισθανθεί υπόδουλη στην ίδια της την πατρίδα. Μήπως και αυτό δεν ήταν μια πράξη αντίστασης;  

Θερμή πατριώτισσα, έφτασε σε απόγνωση όταν είδε τους μισητούς κατακτητές να πατούν τα ιερά ελληνικά χώματα και προτίμησε να βάλει τέρμα στη ζωή της παρά να δει ξένη σημαία να κυματίζει στην Ακρόπολη.  

Τελευταία επιθυμία της ήταν να ταφεί στον κήπο του σπιτιού της, στην Κηφισιά, και να γραφεί στην ταφόπετρά της η λέξη «Σιωπή».  

Γεννημένη στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου το 1874, ήταν κόρη του πάμπλουτου μεγαλέμπορου και εθνικού ευεργέτη της Ελλάδας, Εμμανουήλ Μπενάκη. Ασχολήθηκε με την παιδική λογοτεχνία, έγραψε παραμύθια, ιστορικά μυθιστορήματα και μελέτες, όλα εμπνευσμένα από τις ελληνικές παραδόσεις.  

Στόχος της ήταν να ξυπνήσει στα παιδιά μνήμες ιστορικές και να τα καλλιεργήσει ηθικά και εθνικά. Τις μελέτες της, παιδαγωγικού, κυρίως, περιεχομένου τις έγραψε με την πρόθεση να βοηθήσει την πνευματική αναγέννηση που ευαγγελίστηκε ο δημοτικισμός κι έβαλε σε εφαρμογή η κυβέρνηση Βενιζέλου μετά την επανάσταση του 1909.  

Από την νεότητά της, βέβαια, η Πηνελόπη υπήρξε στενή φίλη του Εθνάρχη. Οι μελέτες, λοιπόν, αυτές, της Πηνελόπης Δέλτα, με τον τίτλο «Στοχασμοί για την ανατροφή των παιδιών μας» και «Ανεύθυνες ψυχές παιδιών για γονείς και δασκάλους», εκτιμήθηκαν ιδιαίτερα και άσκησαν σημαντική επίδραση στο όλο εκπαιδευτικό σύστημα της εποχής της.  

Την πρώτη εμφάνισή της στο χώρο των γραμμάτων την έκανε το 1909, με το διήγημα «Για την Πατρίδα». Τα επόμενα χρόνια συνέχισε να εκδίδει σημαντικά βιβλία που βρέθηκαν στις καρδιές και στα χείλη χιλιάδων παιδιών που είναι σήμερα ώριμοι άνθρωποι.  

Η Δέλτα, μια αρχόντισσα που η ζωή της στάθηκε υπόδειγμα αρετής, βαθύτατα χριστιανικής, όπως γράφει ο Άλκης Τροπαιάτης, έγραψε βιβλία αποκλειστικά για τα παιδιά, χαρίζοντας  έτσι στα ελληνόπουλα βιβλία που δεν τα ευχαριστούσαν μόνο, αλλά τα έδεναν ταυτόχρονα με τις ρίζες της φυλής μας.

Μια άλλη πτυχή της υπήρξε και ο μεγάλος έρωτας, το πάθος που ένιωσε, και που παρέμεινε, ωστόσο, αυστηρά πλατωνικό, στο πρόσωπο του Ίωνα Δραγούμη, στην ονειρεμένη Αλεξάνδρεια του 1905.  

Ο Ίων και η Πηνελόπη αγαπήθηκαν φλογερά στην Αλεξάνδρεια, όπου είχε βρεθεί ο νεαρός πρόξενος στα 27 του χρόνια. Η Δέλτα ήταν κιόλας παντρεμένη με το Στέφανο Δέλτα, έναν άντρα πολύ πιο μεγάλο και πολύ πιο διαφορετικόν από αυτήν.  

Η απιστία για μια οποιαδήποτε άλλη γυναίκα θα ήταν εύκολο βήμα. Όχι όμως και για την Πηνελόπη. Το πάθος της κράτησε τρία ολόκληρα χρόνια, κυκλοφορώντας σαν καυτός άνεμος από την Αλεξάνδρεια ως την Αθήνα κι απ’ το Δεδέαγατς ως την Βιέννη.  

Οι ψίθυροι που είχαν ακουστεί ανάμεσα στα 1906 και 1908 θα πρέπει νάταν μια μαχαιριά για την περηφάνια του Μπενάκη, του πατέρα της, γράφει ο Φρέντι Γερμανός, στο βιβλίο του «Η εκτέλεση», με θέμα τη ζωή του «Ίδα» των ελληνικών γραμμάτων, του Ίωνα Δραγούμη.  

Από το φθινόπωρο του 1908, η Πηνελόπη Δέλτα, ζώντας πάντα στην Ευρώπη, αρχίζει να φοράει μαύρα και δεν θα τα βγάλει μέχρι την τελευταία της πνοή. Είναι μια απόφαση που την πήρε όταν ήξερε ότι δεν πρέπει να ξαναδεί τον Δραγούμη ποτέ πια. Έτσι αφοσιώνεται στα γραφτά της και αφήνει την εσωτερική της φλόγα να ξεχειλίσει.  

Η καταπιεσμένη, κοινωνικά και συναισθηματικά, γυναίκα, δίνει τη θέση της σε μια φλογερή λογοτέχνιδα που θα αγαπηθεί τα επόμενα χρόνια από το κοινό της, όσο λίγοι εργάτες του λόγου, γράφοντας απλά και ανεπιτήδευτα, πράγμα που αποτελεί το ακατάλυτο μυστικό κάθε καλού και ενδιαφέροντος βιβλίου.